F/K Hbk Peg Rasyosu Hesaplama
F/K oranı, Hbk (fiyat-kazanç ve hisse başı kar) hesaplama sayfamız hissenizin F/K, Hbk ve Peg rasyosunu hesabınızı yapabilir şirketinizin gelecekteki fiyatlamalarını tahmin edebileceksiniz.
F/K yani Fiyat/Kazanç oranı hesaplama formülü şu şekildedir;
- Fiyat/Kazanç Oranı = Hisse Senedi Fiyatı / Hisse Başına Kâr
F/K ile başlayalım. F/K hissenin güncel fiyatının şirketin kârına olan oranıdır. Örneğin X şirketinin mevcut fiyatı 60 TL ve Hisse başı kârı da (Hbk) 3 TL ise; 60/3=20 çıkar. Şirketin F/K’sı 20 olarak bulunur. Bu F/K cari yani güncel F/K’dır. Bu F/K kavramı “price-to-earnings”, P/E, PER diye de kısaltmaları da mevcuttur. Gelelim ikinci F/K hesap yöntemine, bu yöntemde ileride ki 4 çeyreklik kar ile gelecekteki F/K hesaplanır, bu şekilde de gelecekteki hisse fiyatı tahmin edilir. Eğer şirket son 4 çeyrek toplamında zarar etmişse cari F/K oranı hesaplanmaz o alan verilerde yazmaz.
Örneğimizdeki F/K sı 20 olan şirketimizin gelecek yıldaki Hisse başı kârıda 5 TL ve borsada 20 F/K ile değil de 30 F/K fiyatlanırsa hissenin fiyatı 60 TL’den 150 TL’ye çıkabilir. Bu tamamen piyasa yapıcısı ile alakalıdır. Eğer şirket katma değeri yüksek bir iş kolunda ise ve gelecekteki karları çok yükse olacağı tahmin ediliyorsa piyasada yüksek F/K ile fiyatlanır. F/K oranı, hisse fiyatının ucuz mu yoksa pahalı mı olduğunu anlamaya yardım eden parametrelerden sadece biridir.
Örneğin gelecekte yüksek karlar edileceği düşünülen Sasa, hektaş, kontr, gesan, alfas, astor, smrtg, sdttr, yeotk gibi bazı şirketler zaman zaman yüksek F/K lar ile işlem görebilmektedir. Çünkü bu tarz büyüme hisseleri yeni konjonktür ile çok daha yüksek kârlar elde edebilir ve f/k ları düşebilir.
Ayrıca gelecek yıl mevcut yıldan 2 kat daha yüksek kar eden şirketin F/K sı yarıya düşebilir. Tam tersi durumda şirketin gelecek karı daha azaldığı durumlarda da F/K oranı bir anda yükselebilir. Her yıl kârını %50 artıran ve 10 F/K ile işlem gören bir şirket kârını yılda %20 artıran ve 8 F/K ile işlem gören şirketten daha ucuzdur denilebilir.
Ayrıca şirketlerin tek seferlik döviz, yatırım, vergi yada yeniden değerlemeden dolayı gelir yazmaları durumunda yüksek kar açıklayıp F/K oranlarını düşürebilirler. Bu durumda da F/K hızlıca düşüp yatırımcıları yanıltabilir. Burada önemli nokta Fiyat Kazan oranının net dönem karında şirketin faaliyetlerinden kaynaklı olup olmadığının belirlenmesidir. Şirket karını esas faaliyetlerinden elde ediyorsa bu durum istenilen durumdur.
Faizin F/K ile ilişkisi
Tahvil faizleri ile F/K arasında ters korelasyon olabilir. Faizlerin düşük olan ülkelerin F/K oranı daha yüksek, faizlerin yüksek olduğu ülkelerde F/K oranı daha düşük olabilir. Çünkü bir ülkede faizler çok yükseldiğinde insanlar daha garanti gördüklerinden parasını borsaya değil de gidip banka mevduatlarına koyduklarından borsa F/K’sı daha düşük olur. Çünkü hisse senedi yatırımı riskli bir yatırımdır.
Hisse Başı Kar (HBK) Nasıl Hesaplanır?
Şirketin yıllıklandırılmış net karının şirket sermayesine bölünmesi ile hesaplanan veridir. Elde edilen veri, F/K ile çarpılarak şirketin piyasa değeri hesaplanır.
Örneğin Ereğli hissesinin yıllıklandırılmış net karı 18 milyar ve şirketin sermayesi de 3.5 milyar olduğundan;
18.000.000.000 / 3.500.000.000 = 5,142 TL Hbk hesaplanır. Şirket bu dönemde 10 F/K ile fiyatlanırsa Ereğli hissesi 51,42 TL olur.
Hisse Başına Kâr = Yıllıklandırılmış Net Kâr / Ödenmiş Sermaye
F/k ile Peg Rasyosu arasındaki ilişki nedir?
Her yıl kârını %40 artıran ve 10 F/K ile işlem gören bir şirket ile kârını yılda %20 artıran 8 F/K ile işlem gören iki şirketin Peg rasyosunu hesaplayalım.
- PEG Rasyosu = F/K Oranı / Kâr Büyüme Oranı
İlk şirketin Peg rasyosu= 10 / 40 = 0.25 iken ikinci şirketin Peg Rasyosu = 8 / 20 =0.40 olur. Bu durumda birinci şirketin daha ucuz olduğu sonucuna varabiliriz.